میزان باور مسلمانان به بازگشت قریب‌الوقوع مهدی منجی مسلمانان

چند هفته پیش، سایت معتبر و بی طرف پیوفروم که در زمینه‌ی دین و زندگی اجتماعی فعالیت می‌کند، نتایج تحقیقاتی را تحت عنوان «دنیای مسلمانان: وحدت و اختلاف» حول اعتقادات و نقطه نظرات مسلمانان، منتشر کرد که بیست و هشت هزار مسلمان را در بیست و چهار کشور مورد بررسی قرار داده بود. در ادامه، خلاصه­ ای از ترجمه­ ی این گزارش را مرور می­ کنیم.

لطفا به ادامه مطلب مراجعه کنید

«این گزارش عظیم، نه تنها از لحاظ آمار و محدوده­ ی جغرافیایی بسیار گسترده است که اولین اقدام در جهت بررسی شماری از سرفصل‌های بسیار مهم در سیاست خارجی، دفاعی و اطلاعاتی آمریکا محسوب می‌شود که پیش از این تحلیلگران و ناظران انتخاباتی کمترین توجهی بدان ها نداشته­ اند.

بدون شک، جذاب‌ترین و در عین حال نگران‌ کننده‌ ترین نتیجه­ ی تحقیقات پیو، حاکی از عمق باور{مسلمانان} به بازگشت قریب‌الوقوع مهدی منجی مسلمانان است که طبق باور شیعیان و سنیان، جهانیان را مسلمان خواهد کرد. لازم به ذکر است که عمداً از واژه­ ی بازگشت قریب‌الوقوع استفاده کرده­ ام. چرا که به نظر می‌رسد اعضای خوب پیو با بحث مهدویت کاملاً آشنا نیستند. فقط شیعیان به بازگشت مهدی معتقدند. از نظر سنیان، مهدی هنوز پا به عرصه‌ی حیات نگذارده در حالی که مدعیان دروغین بسیاری نیز در سده های گذشته خود را مهدی معرفی کرده‌اند.»
در جنوب و جنوب شرقی آسیا، خاورمیانه و آفریقای شمالی اکثر مسلمانان انتظار دارند مهدی در چند دهه­ ی آینده ظهور کند. یک سوم مسلمانان آسیای مرکزی نیز چنین باوری دارند که این رقم در جنوب و شرق اروپا زیر بیست درصد است. (به دلایلی، پیو این تحقیق را در مناطق مسلمان نشین کشورهای جنوب صحرای آفریقا اجرا نکرد اما با توجه به آنچه که از مهدویت تاریخی در آفریقا می‌دانم، شرط می‌بندم اگر تحقیق می‌کرد، این مناطق بالاترین درصد را به خود اختصاص می‌داد)



با نگاهی به کشورهای خاص، در می­ یابیم که بالاترین درصد امید به ظهور قریب‌الوقوع مهدی، در افغانستان و چیزی حدود 83 درصد است. بعد از آن به ترتیب عراق 72٪، ترکیه 68٪، تونس 67٪ هستند. شصت درصد مردم پاکستان،51٪ از مراکش، 46٪ از فلسطینیان و40٪ از مصریان معتقدند مهدی را در زمان حیات خود خواهند دید.



در بین بیست و سه کشوری که پیو آن‌ها را در زمینه­ ی مهدویت مورد مطالعه قرار داده، میانگین{میزان انتظار قریب‌الوقوع مهدی}42٪ است. برون یابی این رقم در جهان اسلام بدان معنی است که بیش از 670 میلیون مسلمان معتقدند که مهدی در نیمه­ ی اول قرن بیست و یکم ظهور خواهد کرد.



همچنین پیو گزارش می­ دهد که اقلیت‌های قابل توجه از مسلمانان به رجعت قریب‌الوقوع مسیح معتقدند. در احادیث شیعه و سنی (اقوال منسوب به محمد ص)، عیسی نبی از آسمان باز خواهد گشت. او پیش از آنکه بر صلیب جان بسپارد به آسمان عروج کرده است؛ و زمانی باز خواهد گشت و در شکست دادن نیروهای که توسط دجال رهبری می‌شود به مهدی یاری می‌رساند.

در بیست و دو کشوری که پیو در رابطه با این مسئله نظرسنجی انجام داده است، به طور میانگین 35% جمعیت مسلمان معتقدند که مسیح به زودی باز می‌گردد. این اعتقادات بنیادین در تانزانیا 67%، در ترکیه 65%، در عراق 64%، در لبنان 52%، و در بین مسلمین تایلند 51% می‌باشد.



در مقایسه با 79% مسیحیان که معتقد به ظهور مسیح هستند (بر طبق تحقیق قبلی پیو در سال 2009) خصوصاً با در نظر گرفتن این مسئله که مسیحیان 2/2 میلیارد نفر می‌باشند (بسیار بیش از تعداد مسلمانان) آن جمعیت 35% درصدی رنگ می‌بازد. تاریخ مسیحیت عاری از مبارزات خشن توسط مدعیان بازگشت مسیح می‌باشد حال آنکه تاریخ اسلام شاهد آشوب طلبان و ستیزه جویانی بوده است که مدعی مهدویت بوده‌اند که پیش از این به این مسئله پرداختیم. به نظر می‌رسد 435 میلیون مسلمانی که منتظر رجعت مسیح در اوایل قرن بیست و یکم هستند نشانه­ ی آخرالزمانی مهم دیگری است که اعتقاد اساسی انتظار ظهور مهدی را در اسلام تحکیم می‌بخشد.



نکته‌ی جالب این است که پیو علاوه بر بیست و سه کشور در اوراسیا، 16  کشور را نیز در جنوب صحرای آفریقا مورد بررسی قرار داد؛ و روی هم رفته، میانگین این سی و نه کشور، 61 ٪ است که این یعنی از هر ده مسلمان، شش نفر معتقدند تنها یک تفسیر واحد از اسلام وجود دارد. بالاترین رقم بین 78٪ در مصر (که توسط اخوان المسلمین اداره می‌شد) و 34٪ در مراکش بوده است. علاوه بر این، پیو به طور جداگانه این سؤال را مطرح کرده بود که آیا پیروان فرقه های احمدیه، علویه و شبکه­ ی اسلام لیبرال (جی آی ال) مسلمانند یا نه.41٪ کسانی که مورد سوال قرار گرفته بودند گفتند احمدیان مسلمان نیستند، 38٪ از مردم لبنان (تنها ملیتی که از آن‌ها در این مورد نظر سنجی به عمل آمد) معتقدند که علوین مسلمان نیستند و 58٪ از مردم اندونزی نیز گفتند که فرقه­ ی اسلام لیبرال را به مسلمانی قبول ندارند.