منتظِر

درفرهنگ مهدویّت «منتظِر»به انسانی گفته می شود که با تمام وجود، در انتظار آمدن آخرین حجّت الهی به سر می برد.

در روایات معصومین علیهم السلام به منتظر از دو بعد توجه شده است: ابتدا وظایف او مورد توجه قرار گرفته آن گاه در برخی روایات، به فضایل و برتری های او اشاره شده است.

لطفا به ادامه مطلب مراجعه کنید

پاره ای از وظایف منتظران:

1 . صبر بر سختی ها

امام حسین بن علی علیه السلام فرمود: «اَما اِنَّ الصَّابِرَ فِی غَیبَتِهِ عَلَی الاَذی وَالتَّکْذِیبِ بِمَنزِلَةِ المُجاهِدِ بِالسَّیْفِ بَیْنَ یَدَیْ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه وآله»؛ «… اما صبر کننده بر اذیّت و تکذیب در غیبت او، بسان مجاهدی است که با شمشیر در رکاب پیامبر اکرم با دشمنان مبارزه کند». [1] .

2 . دست گیری از ضعفا و فقیران

امام باقرعلیه السلام فرمود: «لِیُعِنْ قَویُکُم ضَعیفَکُم وَلْیَعْطِفْ غَنِیُّکُمْ عَلی فَقیرِکُمْ وَلْیَنْصَحْ اَلرَّجُلُ اَخاهُ النَّصیحَةَ لِنَفْسِهِ وَاُکْتُمُوا اَسْرارَنا… وَاِذا کُنتُم کَما اَوْصَیْناکُمْ لَمْ تَعْدُوا اِلی غَیْرِهِ فَماتَ مِنکُم قَبْلَ اَنْ یَخْرُجَ قائِمُنا کانَ شَهیداً…» [2] ؛ «هر آینه کمک نماید قوی شما ضعیفتان را و عطوفت نماید ثروتمندتان بر فقیرتان و خیرخواهی نماید فرد برای برادر دینی خود… پس اگر شخص در این حال از دنیا رفت قبل از آنکه قائم ظهور نماید، شهید از دنیا رفته است».

3 . پایداری بر حبّ اهل بیت علیهم السلام

پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله فرمود: «… وَلَیَکُونَنَّ فی آخِرِ الزَّمانِ قَومٌ یَتَوَّلَوْنَکَ یا عَلیُّ یَشْنَأُهُمْ اَلنَّاسُ وَلَوْ اَحَبَّهُمْ کانَ خَیْراً لَهُمْ لَوْ کانُوا یَعلَمُون یُؤثِرُونَکَ وَ وُلْدَکَ عَلَی الآباءِ وَالاُمَّهاتِ وَالاِخْوَةِ وَالاَخَواتِ وَعَلی عَشائِرِهِم وَالقُرُباتِ صَلواتُ اللّهِ عَلَیهِمْ اَفْضَلَ الصَّلَواتِ اُولئِکَ یُحْشَرُونَ تَحتَ لِواءِ الحَمدِ یُتَجاوَزُ عَن سَیِّئاتِهِمْ وَیُرْفَعُ دَرَجاتُهُمْ جَزاءً بِما کانُوا یَعمَلُون» [3] ؛ «ای علی! هر آینه در آخِرُالزّمان گروهی خواهند بود که به جرم دوست داشتن تو، مورد سرزنش مردمان قرار می گیرند… تو را و فرزندان تو را بر پدران،مادران، برادران وخواهران خودترجیح می دهند و بر عشیره و نزدیکان خود. پس بهترین صلوات های خداوند بر آنها باد! آنان فردای قیامت، زیر لوای حمد محشور خواهند شد».

4 . دوستی با دوستان و دشمنی با دشمنان حضرت مهدی علیه السلام

امام باقرعلیه السلام از رسول خداصلی الله علیه وآله روایت کند که فرمود: «طُوبی لِمَنْ اَدْرَکَ قائِمَ اَهْلِ بَیتی وَهُوَ یأتَمُّ بِهِ فی غَیْبَتِهِ قَبْلَ قِیامِهِ وَیَتَوَلّی اَوْلِیاءَهُ وَیُعادِی اَعْداءَهُ، ذلِکَ مِنْ رُفَقایی وَ ذَوِی مَوَدَّتی وَاَکْرَمُ اُمَّتی عَلَیّ یَوْمَ القِیامَةِ»؛ «خوشا بر احوال کسی که قائم اهل بیت مرا درک کرده و در غیبت و پیش از قیامش پیرو او باشد، دوستانش را دوست بدارد و با دشمنانش دشمن باشد، چنین کسی در روز قیامت از رفقا و دوستان من و گرامی ترین امت من خواهد بود». [4] .

5 . دعا برای فرج حضرت مهدی علیه السلام

خود آن حضرت در بخشی از توقیع شریف فرمود: «وَاَکثِرُوا الدُّعاء بِتَعجیلِ الفَرَجِ» [5] ؛ «وبرای تعجیل فرج بسیاردعاکنید».

6 . پرهیزگاری و تقوای الهی

امام صادق علیه السلام فرمود: «همانا برای صاحب الامر غیبتی هست، پس بنده تقوای الهی پیشه نماید و به دین او چنگ زند». [6] .

7 . پیروی از دستورات ائمه علیهم السلام

امام صادق علیه السلام در جواب کسی که گفت: شنیده ایم که صاحب الامر غایب خواهد شد پس چه کنیم؟ فرمود: «چنگ بزنید به آنچه [از ائمه قبل] در دستتان است تا اینکه امر بر شما آشکار گردد». [7] .

8 . انتظار شبانه روزی

امام صادق علیه السلام فرمود: «… وَانتَظِرِ الفَرَجَ صَباحاً وَمَساءً»؛ «و صبح و شام منتظر فرج باش». [8] .

9 . شناخت امام علیه السلام

امام صادق علیه السلام فرمود: «ای فضیل! امام خود را بشناس که اگر امام خود را شناختی، دیر و زود این امر آسیبی به تو نخواهد رسید…». [9] .

10 . خواندن دعا

از امام صادق علیه السلام منقول است که این دعا در دوران غیبت خوانده شود: «اَللَّهُمَّ عَرِّفْنِی نَفْسَکَ فَاِنَّکَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنی نَفْسَکَ لَمْ اَعْرِفْ نَبیَّکَ اَللّهُمَ عَرِّفْنِی رَسُولَکَ فَاِنَّکَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفنی رَسُولَکَ لَمْ اَعرِف حُجَّتَکَ، اَللَّهُمَّ عَرِّفْنی حُجَّتَکَ فَاِنَّکَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنی حُجَّتَکَ ضَلَلْتُ عَنْ دینی». [10] البته این دعا به گونه ای دیگر نیز روایت شده است. [11] .

پاورقی

[1] کمال الدین، ج 1، ص 317، ح 3؛ عیون اخبار الرضا، ج 1، ص 68، ح 36.

[2] بشارةالمصطفی، ص 113.

[3] کتاب الغیبة، ص 136، ح 100.

[4] کمال الدین و تمام النعمة، ج 1، ص 286، ح 2.

[5] همان، ج 2، ص 483، ح 4.

[6] الکافی، ج 1، ص 336؛ کمال الدین، ج 1، ص 51.

[7] کتاب الغیبة، ص 159، ح 5 و 4.

[8] همان، ص 158، ح 3؛ الکافی، ج 1، ص 341، ح 24.

[9] الکافی، ج 1، ص 371، ح 2.

[10] الکافی، ج 1، ص 337، ح 5.

[11] ر.ک: الغیبة، ص 166، ح 6.