عریضه نویسی به معنی عرض حال
کردن به کسی برای چاره جویی در کاری می باشد که معمولا از سوی فردی که در
رتبه پایین تر قرار دارد به کسی که در رتبه بالاتر قرار دارد انجام می
گیرد و در اصطلاح رقعه ای (کاغذی) است که فرد حاجتمند آن را یا خطاب به
خدا می نویسد و در آن خدا را به حق و منزلت معصومین برای برآورده شدن
حاجتی سوگند می دهد و یا مستقیما خطاب به حضرات معصومین (ع) بخصوص امام
عصر (عج) نوشته می شود که آنها را واسطه قرار داده و برآورده شدن حاجت و
یا رفع گرفتاری خود را از آنها می خواهد، و سپس در آب روان، دریا، چاه آب
و ... می اندازد. لطفا
به ادامه
مطلب مراجعه
کنید
جواب: «عریضه نویسی» بمعنی عرض حال
کردن به کسی برای چاره جویی در کاری می باشد که معمولا از سوی فردی که در
رتبه پایین تر قرار دارد به کسی که در رتبه بالاتر قرار دارد انجام می
گیرد(1) و در اصطلاح رقعه ای (کاغذی) است که فرد حاجتمند آن را یا خطاب به
خدا می نویسد و در آن خدا را به حق و منزلت معصومین برای برآورده شدن
حاجتی سوگند می دهد و یا مستقیما خطاب به حضرات معصومین (ع) بخصوص امام
عصر (عج) نوشته می شود که آنها را واسطه قرار داده و برآورده شدن حاجت و
یا رفع گرفتاری خود را از آنها می خواهد، و سپس در آب روان، دریا، چاه آب
و ... می اندازد.
گاهی افراد جامعه با یک سلسله نیازها و گرفتاری ها
مواجه می شوند که برحسب ظاهر، امکان برطرف نمودن آنها از طریق اسباب عادی
میسر نیست، یا حداقل بسیار مشکل است؛ در چنین مواردی به جای ناامید شدن و
زانوی غم بغل گرفتن، از ناحیه پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و ائمه
اطهار (علیهم السلام) توصیه شده که از اموری نظیر دعا و توسل کمک گرفته
شود. آن گاه برای خود توسل نیز شیوه های مختلفی بیان شده است؛ از جملة
آنها نوشتن عریضه است که توسط خود آنها توصیه شده است و سیره و سخن علماء
این مطلب را تایید می کند.(2)
با در نظر گرفتن مطالب گذشته و تأمل در مضمون آیاتی همانند:
«یا
أیها الذین آمنوا اتّقوا اللّه وابتغوا إلیه الوسیلة»(3) ؛ ( ای کسانی که
ایمان آوردهاید! تقوا پیشه کنید و وسیلهای برای تقرّب به خداوند
انتخابکنید.)
و آیه «ولو أنّهم إذ ظلموا أنفسهم جاؤوک فاستغفروا اللّه
واستغفر لهم الرسول لوجدوا اللّه توابا رحیما»(4) ؛ (اگر آنها هنگامیکه
به خود ستم کردند -گناه مرتکب شدند- به سراغ تو آمده، و از خداوند طلب عفو
و بخشش میکردند، و تو نیز برای آنها طلب عفو مینمودی، خداوند را توبه
پذیر ورحیم مییافتند.)
و همچنین از دقت در مضمون روایاتی نظیر این
روایت که می گوید: «چون درمانده و گرفتار شدی پس به حجّت استغاثه کن که او
تو را در مییابد، و حجّت برای کسی که از او استغاثه کند پناه و فریاد رس
است»(5) اصل حجیه این عمل کاملا روشن می شود.
پی نوشت:
حضرت آیتالله مکارم شیرازی
(1) . الرائد، ج 2، ص 1183 ؛ فرهنگ معین، ج 2، ص 2288 (به نقل از عریضه نویسی، سید صادق سید نژاد، ص 15)
(2) . برای اطلاع از آن به کتاب نجم الثاقب میرزا حسین نوری ص 421 ؛ جنه المأوی، ص 248 ؛ دارالسلام، ج 2، ص 264 مراجعه کنید.
(3) . سوره مائده، آیه 35.
(4) . سوره نساء، آیه 64.
(5) . نجم الثاقب، ص 787.
(6) . گردآوری از واحد تحقیقات معارف اسلامی، پایگاه اطّلاع رسانی حضرت آیت الله مکارم شیرازی.