قوم نشان شده: امام رضا و ایران

موضوع مهاجرت حضرت علی بن موسی الرضا به ایران از منظرهای مختلف مورد بررسی قرارگرفته است. با اینکه این مهاجرت به ظاهر به دلیل مکر و حیله مأمون، خلیفه عباسی اتفاق افتاد، اما حسب تقدیر کلی الهی مانند سایر پیشامدهایی که بر ائمه رفته است، بخشی از طرح کلی را نمایان می سازد. این واقعه ابتدا صورت دعوت داشت اما به سرعت تبدیل به اجبار و تهدیدی از سوی مأمون شد.

لطفا به ادامه مطلب مراجعه کنید

مسیر بسیار طولانی امام از مدینه تا مرو از بخشهای مهمی از اراضی ایران می گذشت و با گذار از خرمشهر، اهواز، اراک، ری، نیشابور و به نقل از برخی، اصفهان و قم، زمینه های شکل گیری بزرگترین کانونهای فکری و عملی شیعیان را فراهم کرد.

مردم شهرهای ایران با کمال اشتیاق به سوی امام می شتافتند، خاطره اش را در دل نگه داشته و خود را نگهبان آموخته های امام می ساختند.
از همان ابتدا برای امام مشخص بود که موضوع پیشنهاد ولایت عهدی، حیله ای است که مأمون در کار وارد کرده تا خود را ازمخمصه ای بزرگ رها سازد. درواقع مأمون قصد داشت برای اثبات و تثبیت خلافت غاصبانه خود و خاندانش از حضور امام سوء استفاده کند؛ در برابر، امام نه تنها این فرصت را از مأمون گرفت، بلکه از همان اولین روز حرکت تا شهادت، به اثبات امامت حق اهل بیت و رد وانکار خلافت مأمون هم مشغول شد.

در حقیقت در انتهای این مسیر، رسوایی و شکست نصیب مأمون و پیروزی و ماندگاری سیره سنت اهل بیت نصیب امام رضا شد چنانکه امروز حرم شریف آن حضرت دلیل محکمی است براین ادعا.

امام رضا طی این سفر اولاً بنیاد بنای امامت و ولایت اهل بیت را بیش از پیش در ایران استوار ساختند، دوماً زمینه های شکل گیری کانونهای بزرگ علمی و معرفتی را در ایران فراهم نمودند، کانونهایی که ابتدا در طوس و سپس در قم و با مهاجرت علویان در سایر بلاد شکل گرفتند. سوماً سیره و روش اهل بیت را به نحوی شایسته ازطریق تربیت نخبگان، جاری و منتشر کردند و درنهایت ایران را مبدل به شیعه خانه اهل بیت، ایرانیان را به عنوان مدافعان و حامیان اهل بیت و بالاخره این سرزمین را زمینه ساز قیام جهانی امام مهدی ساختند تا در آخرالزمان مهیای مجاهدت و همراهی با امام عصر شود.

ایران مهمترین سرزمینی بود که از استعداد لازم برای تبدیل شدن به قطب و مرکز فعالیت شیعیان برخوردار بود؛ برخلاف سرزمینهای عربی که تعصب قبیله ای و کینه های جاهلی در سایه خلافت بنی امیه و بنی عباس تجدید حیات یافته بود و مانع از آن بود که حضرات معصوم بتوانند در آن سرزمینها به پایگاه شایسته ای برای شیعیان و رشد فرهنگ و تفکر ولایی امامان شیعه دسترسی پیدا کنند.

امام رضا (ع) شیعه خانه اهل بیت را تأسیس و آن را در مسیری قراردادند که در آخرالزمان و به وقت ظهور کبری به تمامی درخدمت حضرت امام عصر درآید. در حقیقت راز ماندگاری ایران به مأموریت آخرالزمانی ایران و ایرانیان در همراهی با امام و حجت حق، حضرت صاحب الزمان و دفاع از کیان فکری و فرهنگی شیعیان دربرابر تندباد تحریف و هجومهای دجالان آخرالزمان برمی گردد.

موضوع مهم دیگر هجرت امامزادگان به ایران در ایام ولایتعهدی امام رضا و پس ازآن است؛ هر یک ازاین امامزادگان ستونهایی ازنور بودند که موجبات نزول نعمات و برکات مادی و معنوی بر این سرزمین و ساکنانش را فراهم آوردند. بهانه این هجرتها را ستم امویان و عباسیان برائمه و علویان فراهم کرد.

نباید فراموش کرد که شیعیان همواره برای ادای حقوق خاندان پیامبر و مزد رسالت آن حضرت، به سوی آن امامزادگان شتافته اند.    

خلاصه ای از کتاب"قوم نشان شده، نقش ایران و ایرانیان در واقعه ی شریف ظهور" از اسماعیل شفیعی سروستانی، تهران: موعود عصر